Od redakcji
Ostatni w tym roku numer „Quarta” pragniemy dedykować zmarłemu w grudniu 2019 doktorowi Andrzejowi Jaroszowi. Stąd nieco odmienny charakter zamieszczonych tekstów, w których staraliśmy się pośrednio ukazać zainteresowania doktora Jarosza, obejmujące różne rodzaje sztuki i dyscypliny badawcze. Justyna Bajda, pisząc o poetyckich prozach Juliena Gracqa, zbliża się w swoim tekście do pasjonujących Go problemów relacji między słowem a obrazem. Michał Haake z kolei podnosi jakże istotny problem relacji artystycznych i metodologicznych rodzących się na styku dwóch głównych nurtów malarstwa – figuracji i abstrakcji. Dla Waldemara Okonia opublikowany w 1913 r. Album malarstwa polskiego jest pretekstem do refleksji nad językiem krytyki artystycznej końca „pięknej epoki”, a dla Filipa Pręgowskiego analiza spuścizny Jacka Goldsteina – przyczynkiem do dyskusji nad „znikaniem” podmiotu twórczego w sztuce XX wieku. Chcąc poszerzyć gamę tematyczną, publikujemy także tekst o sztuce kobiet powstającej w jakże opresyjnej dla nich rzeczywistości dzisiejszego Meksyku (Karolina Rojek). Sylwia Świsłocka-Karwot wprowadza nas zaś w świat modnych w swoim czasie koncepcji dzieła otwartego. Andrzej Jarosz interesował się również licznymi filiacjami i odmianami filmu awangardowego, stąd artykuł o twórczości Davida Lyncha (Zuzanna Wagner) oraz, aby dopełnić kolekcję różnorodnych mediów i rodzajów sztuki, tekst Cezarego Wąsa o interesującym „parku pomnikowym” w Komorowicach na Dolnym Śląsku, dziele Tomasza Domańskiego. W recenzjach i notach – omówienia filmu Ida Pawła Pawlikowskiego (Wacław M. Osadnik) oraz książki o planowaniu urbanistycznym w wybranych krajach wschodnioeuropejskich zajętych przez III Rzeszę (Hanna Grzeszczuk-Brendel), a także wypowiedź Bożeny Steinborn dotycząca dyrektora wrocławskiego Schlesisches Museum der bildenden Künste – doktora Corneliusa Müllera-Hofstedego.
Mamy nadzieję, że najnowszy „Quart” utrwali w Państwa pamięci osobę i dokonania doktora Andrzeja Jarosza, po którego śmierci straciliśmy nie tylko wybitnego znawcę malarstwa XX wieku oraz naszego wieloletniego redakcyjnego współpracownika, ale też kolegę i wspaniałego przyjaciela. Postaramy się o Nim nigdy nie zapomnieć, ponieważ pamięć również jest sztuką – i to być może najtrwalszą spośród wszystkich dostępnych nam sztuk.
Z tego miejsca chciałbym też podziękować Profesor Justynie Bajdzie, redaktorce tematycznej numeru, za cenne bieżące uwagi i owocną współpracę.
W imieniu Redakcji
prof. dr hab. Waldemar Okoń
SPIS TREŚCI / TABLE OF CONTENTS:
Spis treści / Table of Contents
3
/Justyna Bajda/
Obrazy pamięci w Bliskich wodach Juliena Gracqa
Images of memory in The Narrow Waters by Julien Gracq. Summary
16
/Michał Haake/
Zdarzenia. Ku teorii sztuki figuratywno-abstrakcyjnej
Incidents: towards a theory of figurative-abstract art. Sumary
32
/Waldemar Okoń/
Księga
The Book. Summary
56
/Filip Pręgowski/
An artist who used to disappear. About concealing artistic subjectivity in the art of Jack Goldstein
An artist who used to disappear. About concealing artistic subjectivity in the art of Jack Goldstein. Summary
76
/Karolina Rojek/
The feminist street art from the western part of Mexico. The art of Mónica Barajas
The feminist street art from the western part of Mexico. The art of Mónica Barajas. Summary
92
/Sylwia Świsłocka-Karwot/
Czy otwarte dzieło sztuki otwarło puszkę Pandory?
Has the open work opened a Pandora’s box?. Summary
106
/Zuzanna Wagner/
Fizjonomie według Lyncha
Physiognomies according to Lynch. Summary
120
/Cezary Wąs/
Rzeźba czasu w ogrodzie zdarzeń
A sculpture of time in the garden of events. Summary
132
/Wacław M. Osadnik/
Counterinterpretation in film criticism. The case of Ida by Paweł Pawlikowski
Counterinterpretation in film criticism. The case of Ida by Paweł Pawlikowski. Summary
140
/Hanna Grzeszczuk-Brendel/
Na marginesie książki Richarda Němeca Die Ökonomisierung des Raums
In the margins of the book Die Ökonomisierung des Raums by Richard Němec. Summary
149
/Bożena Steinborn/
Między strachem a odpowiedzialnością
Between fear and responsibility. Summary
154
Andrzej Jarosz (1971–2019) – spis publikacji (opracowanie: Jakub Zarzycki)
Czasopismo indeksowane w Bazie Czasopism Humanistycznych
i Społecznych
BazHum.
Czasopismo indeksowane w CEJSH: The Central European Journal of Social Sciences and Humanities.
Czasopismo indeksowane w ERIH+: European Reference Index for the Humanities.
Czasopismo indeksowane w:
Index Copernicus International
World of Journals
Czasopismo ujęte w wykazie czasopism naukowych MEiN
z dnia 17.07.2023
(100 punktów).
Czasopismo nagrodzone grantem w ramach programu „Wsparcie 500 czasopism naukowych” Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego.
ISSN 1896-4133 (dla wydania drukowanego)
ISSN 2449-9285 (dla wydania elektronicznego)
www ® Aga Jarząb
apm@apmltd.com