Numer 4(70)/2023

Od redakcji

Ostatni w tym roku numer „Quarta” poświęcony jest różnorodnym dziedzinom sztuki obecnym we Wrocławiu w wiekach średnich. Nawiązujemy w ten sposób do innych tematycznych numerów naszego kwartalnika, w których Wrocław również się pojawiał jako miejsce i zarazem arena działań artystycznych. Przypominam chociażby numer 4(62)/2021, dotyczący wrocławskiej sztuki współczesnej, czy niedawny numer 3(65)/2022, traktujący o wrocławskiej architekturze industrialnej.

Czytając artykuł Jakuba Adamskiego, dowiecie się Państwo o „awangardzie architektonicznej ok. r. 1300” oraz o roli, jaką spełniała stolica Dolnego Śląska w przyswajaniu i propagowaniu najnowszych wtedy wzorów stylistycznych nie tylko w tej dziedzinie sztuki. Niezwykle szczegółowe, oparte na wszystkich dostępnych obecnie źródłach omówienie wystroju, wyposażenia i funkcji kościoła klasztornego wrocławskich dominikanek to efekt wnikliwych badań Agnieszki Patały. Z kolei głos Aleksandry Sieczkowskiej w sprawie Poliptyku Zwiastowania z Jednorożcem z wrocławskiego kościoła św. Elżbiety sprzyja podjęciu dalszej dyskusji nad tym znajdującym się obecnie w Muzeum Narodowym w Warszawie wybitnym dziełem. Całość wieńczy tekst Dobrosławy Horzeli, przedstawiający – na przykładzie rzemieślników pracujących przy oszkleniach kościoła i klasztoru Dominikanów we Wrocławiu – metody działań warsztatów zajmujących się przeszkleniami okiennymi w w. XV i XVI.

Pozostaje mi zatem życzyć interesującej lektury nie tylko pasjonatom mediewistyki, a na koniec poczynić kilka uwag pro domo sua. Siedemdziesiąty numer „Quarta” zamyka pewien cykl wydawniczy, któremu od 2006 r.– jako twórca koncepcji pisma i jego redaktor naczelny – patronowałem. Przeżywaliśmy w tym czasie liczne wzloty i upadki, zarówno finansowe, jak i merytoryczne, lecz obecny poziom naszego kwartalnika jest owocem pracy i zaangażowania wielu osób. Spośród nich pozwalam sobie wymienić zwłaszcza nieżyjącego już dr. Andrzeja Jarosza, nieodżałowanego wieloletniego sekretarza redakcji, Wojciecha Głogowskiego, którego inwencji i talentowi zawdzięczamy kształt graficzny całości, prof. Cezarego Wąsa, który wspierał mnie jako znakomity redaktor i przyjaciel przez te wszystkie minione lata, dr Sylwię Świsłocką-Karwot, dr. Jakuba Zarzyckiego, dr Dorotę Ucherek, dr Anitę Wincencjusz-Patynę, Tomasza Bauera oraz – last but not least – pana Sławomira Kępę i drukarnię Jaks, w której „Quart” otrzymywał materialną formę od początku swego istnienia aż do dzisiaj.

Pisząc ten wstępniak, kończę moją pracę w funkcji redaktora naczelnego i mam nadzieję, że w zmienionych warunkach administracyjnych kwartalnik nadal będzie się ukazywać pod kierunkiem nowej – mam nadzieję: odmłodzonej – Redakcji. Dziękuję też w tym momencie prof. Romualdowi Kaczmarkowi, redaktorowi tematycznemu numeru, za jego zaangażowanie i wysiłek, bez których „średniowieczno-wrocławski” „Quart” nie mógłby przyjąć tak okazałej, polsko-angielskiej postaci. Swoje podziękowania chciałbym też złożyć na ręce Wydziału Kultury Urzędu Miasta Wrocławia, którego finansowa pomoc wydatnie przyczyniła się do publikacji niniejszego numeru.

W imieniu Redakcji
prof. dr hab. Waldemar Okoń

Średniowieczny Wrocław – między dalekimi transferami a realiami wykonawczymi. Architektura i sztuki plastyczne
REDAKTOR TEMATYCZNY NUMERU / GUEST EDITOR: dr hab. Romuald Kaczmarek, prof. UWr

  Od redakcji / Editorial

SPIS TREŚCI / TABLE OF CONTENTS:

  Spis treści / Table of Contents

3
/ Jakub Adamski /
 Strasburg – Wrocław – Kraków. O transferze górnoreńskiego stylu architektury sakralnej na Śląsk i do Małopolski
w pierwszej połowie XIV w.
 Strasbourg – Wrocław – Cracow. On the transfer of the “Upper Rhenish style” of Gothic church architecture to Silesia and Lesser Poland in the first half of the 14th c. Summary

36
/ Agnieszka Patała /
 Kościół klasztorny wrocławskich dominikanek w czasach średniowiecznych – wystrój, wyposażenie i jego funkcje
 The church of the Wrocław Dominican Nuns in medieval times – decoration, furnishings and its functions. Summary

88
/ Aleksandra Sieczkowska /
 „Czu d[er] towfil ”. Jeszcze o Poliptyku Zwiastowania z Jednorożcem z wrocławskiego kościoła św. Elżbiety, jego fundacji i twórcach
 “Czu d[er] towfil ”. More about the Annunciation with the Unicorn Polyptych from the St. Elisabeth’s Church in Wrocław, its foundation and creators. Summary

112
/ Dobrosława Horzela /
 „Fratribus forte tribus qui fenestras et libros laborant ”. Szklenie okien klasztoru Dominikanów we Wrocławiu na przełomie XV i XVI w. w świetle źródeł pisanych / “Fratribus forte tribus qui fenestras et libros laborant”.
 The glazing of the windows of the Dominican friary in Wrocław at the end of the 15th c. in the light of written evidence. Summary