Numer 2(60)/2021

Od redakcji

Po rozkoszach i niespodziankach związanych z deskilingiem w sztuce nowoczesnej powracamy w najnowszym numerze naszego kwartalnika na spokojne wody tradycyjnej historii sztuki – a dla niej urbanistyka jest jednym z najważniejszych działów badawczych. Refleksja nad przestrzenią, w której żyjemy, i związane z nią badania prowadzą nas przez historię, a zarazem są jak najbardziej współczesne i aktualne.

Dlatego prezentujemy Państwu teksty odnoszące się zarówno do dziejów średniowiecznych założeń przestrzennych na szlaku do Santiago de Compostela (Natalia Bursiewicz), jak i do niezwykle interesującego przestrzennego rozwoju miasta i portu Bordeaux (Sandrine Lavaud). Obszar geograficzny, po którym poruszają się autorzy i autorki artykułów, jest dosyć obszerny: sięga od Tarnowa, przez Krosno, do Truskawca (teksty Bogusława Krasnowolskiego, Zygmunta Łuniewicza i Damiana Zająca). Z kolei słynna Powszechna Wystawa Krajowa zorganizowana we Lwowie w 1894 r. stała się przedmiotem refleksji Roksolyany Holovatej, a powstałe w pierwszej połowie XX w. urbanistyczne założenie w Żabikowie pod Poznaniem – Doroty Molińskiej. Całości dopełniają artykuł Elżbiety Kocowskiej-Siekierki poświęcony stosunkowo mało znanej u nas ochronie prawnej czeskich miejskich rezerwatów zabytkowych, a także teksty omawiające książkę Kamila Śmiechowskiego Kwestie miejskie. Dyskusja o problemach i przyszłości miast w Królestwie Polskim 1905‒1915 (Aleksander Łupienko) oraz międzynarodową konferencję, w której trakcie podjęto rozważania dotyczące kolekcji antycznych (Vinnie Nørskov).

W tym miejscu chciałbym podziękować redaktorowi tematycznemu niniejszego tomu, Profesorowi Rafałowi Eysymonttowi, bez którego pomysłu, zaangażowania oraz pracy „urbanistyczny” „Quart” nie byłby możliwy.

Pozostaje mi zatem, jak zwykle, zachęcić Państwa do lektury oraz, jeżeli byłoby to możliwe, do tego, aby – na wakacyjnych szlakach i w trakcie pobożnych pielgrzymek – odwiedzili Państwo któreś z omawianych

W imieniu Redakcji
prof. dr hab. Waldemar Okoń

SPIS TREŚCI / TABLE OF CONTENTS:

  Spis treści / Table of Contents

3
/Natalia Bursiewicz/
  On the persistence of medieval urban spatial layout. Selected towns on the Pilgrims’ Way to Santiago de Compostela in the Iberian Peninsula
  On the persistence of medieval urban spatial layout. Selected towns on the Pilgrims’ Way to Santiago de Compostela in the Iberian Peninsula. Summary

20
/Sandrine Lavaud/
  From defence catchment area to hinterland. Bordeaux during the Hundred Years War
  From defence catchment area to hinterland. Bordeaux during the Hundred Years War. Summary

40
/Bogusław Krasnowolski/
  Tarnowski zespół osadniczy Spycimira Leliwity. Postulaty badawcze i konserwatorskie
  The Tarnow settlement complex of Spycimir Leliwita. Research and conservation postulates. Summary

52
/Zygmunt Łuniewicz/
  Koźle czy Krosno? Reidentyfikacja weduty Krosl z cyklu obrazów z podróży palatyna Ottheinricha
  Kozle or Krosno? Re-identification of the veduta of Krosl from a cycle of travel paintings by Count Palatine Ottheinrich. Summary

69
/Damian Zając/
  Zarys przemian układu przestrzennego Truskawca. Od XVIII w. do współczesności (analiza historyczno-kartograficzna)
  An outline of transformations of Truskavets’ spatial layout. From the 18th century to the present day (historical-cartographic analysis). Summary

92
/Roksolyana Holovata/
  The Galician Land Exhibition in Lviv of 1894. Space and its perception
 The Galician Land Exhibition in Lviv of 1894: space and its perception. Summary

112
/Dorota Molińska/
  „Pierwsza i zarazem największa kolonia pracownicza w Marchii Wschodniej”. Podmiejskie osiedle w Żabikowie jako przykład planowania urbanistycznego w służbie polityki niemieckiej kolonizacji
  “The first and at the same time the largest workers’ colony in the Ostmark”. The Zabikowo suburban housing estate as an example of urban planning in the service of the German colonisation policy. Summary

130
/Elżbieta Kocowska-Siekierka/
  Pomiędzy interesem publicznym a koncepcją skończonego utworu urbanistycznego. Miejskie rezerwaty zabytkowe w Czechosłowacji
  Between public interest and the concept of a finite urban creation. Urban monument reservations in Czechoslovakia. Summary

RECENZJE I SPRAWOZDANIA
147
/Aleksander Łupienko/
  Kwestie miejskie w Królestwie Polskim, czyli o sprawczym dyskursie
  Urban issues in the Kingdom of Poland, or of a discourse of agency. Summary

152
/Vinnie Nørskov/
  International conference “Collecting Antiquities from the Middle Ages to the End of the Nineteenth Century”
  International conference “Collecting Antiquities from the Middle Ages to the End of the Nineteenth Century”. Summary