pl-56 | QUART

Pismo współfinansowane przez
Wydział Nauk Historycznych
i Pedagogicznych
Uniwersytetu Wrocławskiego

Numer 2(56)/2020

Od Redakcji

W języku polskim istnieją dwa słowa, których znaczenia łączą się z niezwykle obfitą treścią wypełniającą najnowszy numer „Quarta”. Słowa te to „wędrówka” i „podróż”. Przy pozorach bliskoznaczności są one od siebie odległe semantycznie, związane bądź z naszym życiem w jego wymiarze egzystencjalnym, ogólnym, bądź bardziej konkretnym i doraźnym. Piszę o tym, ponieważ nie sposób w krótkim wprowadzeniu streścić ogromu materiału faktograficznego oraz interpretacyjnego zawartego w tekstach prezentowanych Państwu w najnowszym numerze naszego kwartalnika.

W dziewięciu rozprawach poświęconych, najogólniej mówiąc, artystycznym podróżom i artystom w podróży w czasach nowożytnych (głównie XVII–XVIII w.) możemy bowiem odnaleźć ślady i opisy tych wypraw, poczynając od artystów z podalpejskiego regionu Ticino, którzy peregrynowali w poszukiwaniu pracy i zamówień do Europy Środkowej (Jana Zapletalová), od włoskiej podróży Carla G. Langhansa (Jerzy K. Kos) czy od wyjazdu do Polski z Paryża Jana Piotra Norblina de la Gourdaine (Konrad Niemira). Bywają jednak również inne, bardziej wirtualne podróże, takie jak wędrówki motywów artystycznych i cyrkulacja przechowywanych w bibliotekach wizerunków odległych regionów, oddziaływania tekstów religijnych na dzieła sztuki oraz zmiany dokonywane w projektach architektonicznych pod wpływem wymogów konkretnej chwili historycznej. One także znajdują odzwierciedlenie w najnowszym „Quarcie” (Teresa Tylicka, Jacek Tylicki, Marcin Wisłocki, Tadeusz Bernatowicz). Zawarty w nim został też blok tekstów poświęconych podróżom edukacyjnym po Europie młodych polskich magnatów w wiekach XVII i XVIII (Adam Kucharski, Małgorzata Wyrzykowska). Ostatni zamieszczony w naszym kwartalniku artykuł, autorstwa Anny Schultz i Marty Wróblewskiej, łączy zaś epokę nowożytną z czasami nam bliższymi. Opis podróży odbytej przez Daniela Chodowieckiego w XVIII stuleciu z Berlina do Gdańska i powtórzenia tej podróży przez artystów polskich w 2018 r. stanowi przedstawienie przykładu „postmodernistycznej” recepcji konkretnych wydarzeń z przeszłości, przeistoczonych w materiał sztuki współczesnej.

I na tym zakończyłbym moje wprowadzenie, gdyby nie interesująca polemika Marka Zgórniaka z zamieszczonym w numerze 1 „Quarta” z 2019 r. artykułem Ireny Olchowskiej-Schmidt, którego tematem był ewentualny plagiat dokonany przez jednego z najbardziej znanych malarzy polskich XIX w. – Józefa Brandta.

Podróż, jak wiemy, to nie tylko przemieszczanie się w przestrzeni, ale również okazja do wymiany myśli i do zintensyfikowanego intelektualnie istnienia. Mam nadzieję, że lektura naszego kwartalnika pomoże wypełnić naszym Drogim Czytelnikom i Czytelniczkom wszystkie te szlachetne cele i wzniosłe zadania.

Z tego miejsca chciałbym podziękować Profesorowi Andrzejowi Koziełowi, pomysłodawcy i redaktorowi tematycznemu tego numeru, za owocną współpracę.

W imieniu Redakcji
prof. dr hab. Waldemar Okoń

SPIS TREŚCI / TABLE OF CONTENTS:

Spis treści / Table of Contents